Ovaj film, koji je stvorio Lordan Zafranović, predstavlja duboko istraživanje srpske duše i kolektivnog traume naroda. Njegova priča počinje gotovo slučajno, kada Zafranović otkriva istinu o Jasenovcu, mučeničkom mestu gde su se desili neke od najstrašnijih zločina u istoriji. U tom trenutku, reditelj shvata da je istina o ovom genocidu bila sistematski skrivena, ne samo od Hrvata, već i od svih naroda koji su živeli u Titovoj Jugoslaviji, u ime bratstva i jedinstva.
Scenario za film, koji je napisao Arsen Diklić pod nazivom „Djeca Kozare“, otvara vrata razumevanja tih strahota i omogućava Zafranoviću da istraži dubine srpske duše. Njegovo istraživanje nije samo umetničko, već i duboko lično, jer ga progonite osećaj odgovornosti da otkrije i prikaže istinu koja je toliko dugo bila potisnuta. Zafranovićev film, koji je inspirisan Diklićevim radom, odražava težak put prema otkrivanju te istine, a istovremeno se suočava sa otporom moćnih struktura koje su želele da ova priča nikada ne bude ispričana.
Osamdeset godina nakon događaja u Jasenovcu, film se suočava sa pitanjem svoje dužine i potencijalnog „ublažavanja“ sadržaja. Jasenovac postaje simbol novog kosovskog mita, kako ga opisuje istoričar Milorad Ekmečić, i njegove slike moraju biti prikazane u punoj snazi, bez ikakvih rezova. U tom smislu, Zafranović ne istražuje samo srpsku traumu, već i duboku mračnost u hrvatskom kolektivu, koja je izvor mržnje i nasilja kroz istoriju.
Film istražuje korene te mržnje, koja je duboko ukorenjena u hrvatskoj kulturi, od krstaških pohoda do savremenih nacionalističkih pokreta. Zafranovićeva vizija otkriva kako su ideje poput onih Starčevića i Pavelića oblikovale savremenu hrvatsku svest. On se suočava sa pitanjem kako se ta mržnja prenosi sa generacije na generaciju, od šuckora i ustaša do savremenih nacionalista. U svetlu ovih otkrića, Zafranović poziva gledaoce da preispitaju vlastite percepcije i da se suoče sa istinama koje su dugo bile potisnute.
Film „Zlatni rez“ predstavlja kulminaciju Zafranovićevog umetničkog i životnog iskustva. Njegovo delo je više od običnog filma; to je duboka refleksija o ljudskoj prirodi, traumi i zlu. U ovom delu, Zafranović se povezuje sa velikim umetnicima kao što su Bertoluči i Tarkovski, istražujući ne samo neposredne doživljaje, već i duboke metafizičke aspekte ljudskog postojanja. U njegovoj viziji, Jasenovac postaje simbol ne samo srpske patnje, već i univerzalnog zla koje je prisutno kroz istoriju.
Film traje četiri sata, što je vreme koje je Zafranović smatrao potrebnim da u potpunosti istraži i prikaže ovu temu. Njegova težnja za istinom i pokušaj da „istekne višak vremena“ svedoče o dubokoj posvećenosti ovom projektu. U tom smislu, Zafranović traži od svoje publike da se otvoreno suoči sa ovim teškim temama, da preispita vlastite vrednosti i da razume složenost ljudske prirode.
Na kraju, Zafranović poziva na distribuciju ovog filma u njegovoj punoj dužini, kao važnog kulturnog dobra ne samo za srpski narod, već i za celu Evropu. Njegovo delo nadilazi granice filma i postaje sredstvo za razumevanje i suočavanje sa mračnim delovima evropske istorije. Ovaj film je više od umetničkog dela; to je poziv na dijalog, razumevanje i zajedničko suočavanje sa prošlošću.
