Predsednik Srbije Aleksandar Vučić otputovao je u Njujork na višednevnu posetu povodom 80. zasedanja Generalne skupštine Ujedinjenih nacija. Tokom boravka, Vučić će se susresti sa ključnim američkim zvaničnicima, među kojima je i Marko Rubio, američki senator, a planira i sastanak sa Skotom Besentom, ministrom finansija SAD, kako bi razgovarali o američkim sankcijama koje se odnose na Naftnu industriju Srbije (NIS).
Među glavnim temama koje će Vučić izneti su pitanje Kosova i Metohije, nastavak dijaloga Beograda i Prištine, kao i stanje u Republici Srpskoj. Marko Đurić, ministar spoljnih poslova Srbije, naglasio je da Srbija namerava da promeni stav međunarodne zajednice o Kosovu, ističući da su se zemlje koje su ranije podržale nezavisnost Kosova sada počele da kritikuju poteze aktuelne vlade u Prištini.
Analitičari smatraju da Beograd može iskoristiti trenutnu situaciju u kojoj je Priština „u nekoj vrsti međunarodne izolacije“. Ognjen Gogić, politikolog, ukazuje na sve lošije bilateralne odnose Prištine sa zapadnim zemljama, što Beogradu predstavlja priliku da ojača svoju poziciju na međunarodnoj sceni, posebno u odnosima sa Sjedinjenim Američkim Državama.
Moguće teme razgovora o Kosovu i Metohiji
Miloš Pavković, strateški direktor Centra za evropske politike, navodi da se na sastanku u Njujorku mogu razmatrati dve ključne teme vezane za Kosovo i Metohiju. Prva je mogućnost članstva Kosova u UN, koja bi mogla biti aktuelizovana usled sve većeg talasa podrške za članstvo Palestine. Druga tema je odlaganje strateškog dijaloga između SAD i Kosova, što bi dodatno otežalo poziciju Prištine i doprinelo njenoj međunarodnoj izolaciji.
Tri ključne tačke sastanka Vučića i Rubija
Prema rečima Dimitrija Milića, politikologa, ako dođe do sastanka između Vučića i Rubija, moguće su tri ključne teme. Prva je pitanje Kosova i nastavak dijaloga između Beograda i Prištine, koje je od velikog interesa za SAD. Druga tema su političke tenzije u Republici Srpskoj, koje su od važnosti za regionalnu stabilnost. Treća osetljiva tačka su energetska i ekonomska pitanja, uključujući sankcije na NIS i saradnju Srbije sa ruskim firmama.
Vučić je potvrdio da je Rubio zatražio susret sa njim i da će inicirati razgovor sa ministrom Besentom o sankcijama koje se odnose na NIS. Vučić je istakao značaj ovih sankcija za Srbiju i naglasio potrebu za razgovorom na tu temu.
Očekivanja od Generalne skupštine UN
Milovan Božinović, bivši ambasador Srbije u Nemačkoj, izrazio je sumnju u to da će Generalna skupština UN doneti značajne odluke zbog blokade među velikim silama. Istakao je da, iako UN ne mogu puno postignuti, ovakvi skupovi pružaju priliku za susrete i razgovore među najvažnijim akterima, posebno kada je reč o američkom angažmanu u regionu.
Božinović je naglasio da se poslovi danas završavaju bilateralno i sa velikim silama, što je praksa koja se održava kroz istoriju. U ovom kontekstu, Vučićeva poseta Njujorku može se posmatrati kao ključna prilika za intenziviranje dijaloga i traženje rešenja za izazove sa kojima se Srbija suočava.
Vučićeva poseta UN, uz razgovore o Kosovu i sankcijama, predstavlja značajan korak ka jačanju pozicije Srbije na međunarodnoj sceni i potencijalnom unapređenju odnosa sa Sjedinjenim Američkim Državama i drugim zapadnim partnerima.
