U Istorijskom muzeju Srbije otvorena je izložba „Čekajući stalnu postavku“ koja donosi rekonstrukcije značajnih srednjovekovnih insignija, uključujući sevastokratorski venac Stefana Prvovenčanog, oklop i mač cara Dušana, kao i odežde kralja Stefana Prvovenčanog, kraljice Kataline i despota Jovana Olivera. Ova izložba obuhvata i manje poznate artefakte, poput krune Mihaila Stonskog, koja pripada pre-nemanjićkom periodu, što je veoma atraktivno za posetioce.
Dr Dušica Bojić, direktorka Istorijskog muzeja Srbije, objašnjava da prednemanjićki period obuhvata tri dinastije: Vojislaviće, Višeslaviće i Vlastimiroviće, pre formiranja celovite srpske države. O ovom periodu se malo pisalo i istraživalo, a često se nagađalo. U saradnji sa mladim istoričarima i vizantolozima, muzejski tim je uspeo da prikaže verne rekonstrukcije predmeta iz ovog vremena.
Za potrebe izložbe, tim stručnjaka, uključujući dr Predraga Komatinu i profesora dr. Viktora Savića, napravio je opsežne naučne elaborate. Na osnovu njihovih istraživanja, umetnik Predrag Milošević naslikao je dva velika platna koja će biti deo stalne postavke. Jedno prikazuje Višeslava sa krstionicom, a drugo Vlastimiroviće u akciji lova sa sokolovima. Za krstionicu, dr Komatina je sproveo istraživanje koje je recenzirano, nakon čega je Milošević naslikao scenu.
Na slikama su prikazani vladari sa karakteristikama koje ih razlikuju od Nemanjića. Višeslav je predstavljen kao markantan čovek sa riđkastom kosom, dok su Vlastimirovići prikazani u lovu. Ove slike uključuju detalje kao što su crkva Svetog Petra i Pavla u Novom Pazaru, što dodatno osvetljava istorijski kontekst.
Izložba takođe obuhvata doseljavanje Srba na Balkan, uz obrazloženje profesora Savića. Srbi su bili prisutni u Tabanima i Budimu pre nego što su konačno prešli Dunav. Ove migracije su se dešavale vekovima, a pisani tragovi o doseljavanju datiraju iz 7. veka prema Konstantinu Porfirogenitu.
Detalji o izgledu čizama na slikama dopunjeni su istraživanjem Jelene Stokuće, koja je doktorirala na temu srednjovekovne odeće i obuće. Interaktivna karta, koja će biti deo izložbe, biće izrađena od strane dr Komatine, koji je autor teksta o prednemanjićkom periodu.
U izložbi se takođe nalazi rekonstrukcija krune Mihaila I Vojisavljevića, koja je izrađena po uzoru na fresku sa Pelješca. Kruna, izrađena od pozlaćenog srebra, ukrašena je slatkovodnim biserima i raznobojnim kamenjem, a njen oblik se može naći samo kod vladara Engleske, Nemačke i Norveške.
Profesor dr Viktor Savić je u svom istraživanju prikazao Srbe sa vučjim kožama, obnažene do pojasa, sa pripitomljenim vukovima. Ova simbolika ukazuje na to da Srbi imaju vuka kao svog zaštitnika. U istraživanju su takođe predstavljeni drugi narodi Evrope i njihovi simboli, kao što su lav za Franke i zmija za Turke.
Na izložbi je već zastupljen i prvi srpski kralj Mihailo Stonski, sa odeždom inspirisanom freskom iz manastira Ston. Ova odežda, koja podseća na venecijansku, izrađena je prema uzoru freske, dok je ručno rađen nakit kreirala Danijela Šćekić.
Ova izložba pruža jedinstven uvid u pre-nemanjićki period i značaj srpske srednjovekovne istorije, stvarajući most između prošlosti i sadašnjosti. Posetioci imaju priliku da se upoznaju sa bogatom kulturnom baštinom i istorijskim kontekstom, što čini izložbu izuzetno važnom za razumevanje srpske istorije.
