Pitanje nasleđivanja porodične penzije često se postavlja među građanima, a uslovi za ostvarivanje ovog prava su jasno definisani zakonom. Da bi se steklo pravo na porodičnu penziju, potrebno je da je preminuli osiguranik ispunio uslove za sticanje starosne ili invalidske penzije, što podrazumeva najmanje pet godina staža osiguranja. Izuzetak od ovog pravila su situacije kada je smrt nastala usled povrede na radu ili profesionalne bolesti, kada porodica može ostvariti pravo na penziju bez obzira na dužinu radnog staža.
Da bi porodica ostvarila pravo na porodičnu penziju, potrebno je da podnese zahtev i ispuni propisane kriterijume. Ovi kriterijumi uključuju godine starosti, radnu sposobnost, izdržavanje od strane preminulog, kao i status školovanja dece.
### Ko ima pravo na porodičnu penziju?
Pravo na nasleđivanje porodične penzije imaju supružnici i vanbračni partneri, pod uslovom da je zajednica trajala najmanje tri godine ili da postoji zajedničko dete. Vanbračna zajednica se dokazuje kroz sudski postupak. Udovica može ostvariti pravo na penziju kada navrši 53 godine, dok udovac to pravo stiče sa 58 godina, osim u slučajevima kada su potpuno nesposobni za rad, kada godine nisu uslov.
Ukoliko supružnici brinu o zajedničkom detetu koje takođe ima pravo na porodičnu penziju, mogu je koristiti i pre navedenih godina. Ovo se odnosi i na razvedene supružnike, pod uslovom da imaju sudsku odluku o izdržavanju.
### Prava dece
Deca mogu ostvariti pravo na porodičnu penziju do 15. godine života, bez obzira na to da li se školuju. U slučaju da pohađaju srednju školu, pravo traje do 20. godine, a tokom studija do 26. godine. Ako dođe do prekida školovanja zbog bolesti ili služenja vojnog roka, pravo se može produžiti najduže do 27. godine. Deca sa invaliditetom ostvaruju pravo na porodičnu penziju sve dok traje njihova nesposobnost za samostalan život i rad.
### Koliki je iznos porodične penzije?
Iznos porodične penzije zavisi od broja korisnika koji je koristi. Tako jedan korisnik prima 70% iznosa penzije preminulog, dok dva korisnika dobijaju 80%, tri korisnika 90%, a četiri ili više korisnika ostvaruju puni iznos penzije. Deca koja su ostala bez oba roditelja imaju pravo na jedinstvenu porodičnu penziju po oba osnova, ali do maksimalnog limita koji je definisan zakonom.
### Nasleđivanje inostrane penzije
Porodična penzija se može naslediti i iz inostranstva, a o tome odlučuje država u kojoj je preminuli radio ili ostvario staž, uključujući i zemlje nekadašnje Jugoslavije.
U zaključku, proces nasleđivanja porodične penzije može biti složen, ali je važno da porodice budu informisane o svojim pravima i uslovima koji se moraju ispuniti kako bi ostvarili ovo pravo. Prvi korak je podnošenje zahteva i prikupljanje potrebne dokumentacije, što može uključivati potvrde o radnom stažu, statusu dece i druge relevantne informacije. Samo tako će porodice moći da obezbede potrebna sredstva za izdržavanje u teškim trenucima gubitka voljene osobe.
Za sve dodatne informacije i pomoć, građani se mogu obratiti nadležnim institucijama koje se bave pitanjima penzionog sistema, kako bi dobili tačne i ažurirane informacije o procedurama i pravima koja imaju.
